Πανευρωπαϊκή αξιολόγηση θέτει το ερώτημα: «Τι γνωρίζουμε για το νερό και την πράσινη οικονομία;»

Στην Υπουργική Διάσκεψη θα συναντηθούν αντιπρόσωποι από τα 53 κράτη του πανευρωπαϊκού χώρου, καθώς και αντιπρόσωποι από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τον Καναδά και το Ισραήλ. Η διάσκεψη θα επικεντρωθεί στις προκλήσεις της προστασίας  του νερού και των συναφών οικοσυστημάτων, καθώς και στους τρόπους ανάπτυξης της πράσινης οικονομίας. Η διάσκεψη οργανώνεται από την Οικονομική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (ΟΕΕ/ΗΕ) σε συνεργασία με την κυβέρνηση του Καζακστάν.

Για την υποστήριξη της διάσκεψης, ζητήθηκε από τον ΕΟΠ να συντάξει έκθεση με τον τίτλο «Το Περιβάλλον στην Ευρώπη - Αξιολόγηση των Αξιολογήσεων». Η εν λόγω έκθεση παρέχει συνολική επισκόπηση των διαθέσιμων πηγών περιβαλλοντικών πληροφοριών στην περιοχή οι οποίες συνδέονται άμεσα με το αντικείμενο της διάσκεψης. Κατά τη σύνταξη της έκθεσης, οι εμπειρογνώμονες εξέτασαν περισσότερες από 1000 εκθέσεις, και περισσότερες από τις μισές εξ αυτών αξιολογήθηκαν λεπτομερώς. Η έκθεση, η οποία εκπονήθηκε με την υποστήριξη της καθοδηγητικής  ομάδας επί των Περιβαλλοντικών Αξιολογήσεων της ΟΕΕ/ΗΕ, συμπληρώνεται από μια σειρά περιφερειακών εκθέσεων που εστιάζουν σε επιμέρους περιοχές του πανευρωπαϊκού χώρου.

Η καθηγήτρια Jacqueline McGlade, εκτελεστική διευθύντρια του ΕΟΠ, είπε σχετικά: «Η Αξιολόγηση των Αξιολογήσεων υποδεικνύει ότι είναι ανάγκη να ενισχύσουμε περαιτέρω τον δεσμό μεταξύ της πολιτικής και των πληροφοριών. Πρόκειται για αμφίδρομη δράση αφού οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής απαιτείται να κάνουν καλύτερη χρήση του πλούτου των διαθέσιμων σήμερα περιβαλλοντικών πληροφοριών και, ταυτόχρονα, οι περιβαλλοντικές αξιολογήσεις πρέπει να στοχεύουν, κατά το δυνατόν, στην αξιοποίησή τους από την πολιτική.

«Για τη στήριξη της κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης στην πανευρωπαϊκή κλίμακα, χρειάζεται να καταστήσουμε φιλικότερες προς το περιβάλλον τις οικονομίες μας. Γι αυτό χρειάζεται  ισομερής διαχείριση περιορισμένων πόρων χωρίς να διακυβεύονται ουσιώδεις λειτουργίες των οικοσυστημάτων. Η ικανότητά μας ως κοινωνία να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία αυτή την πρόκληση εξαρτάται από την πρόσβαση σε συναφείς, αξιόπιστες και νόμιμες πληροφορίες και αξιολογήσεις για το περιβάλλον από ολόκληρο τον γεωγραφικό αυτό χώρο».

Το περιβάλλον στην Ευρώπη – Αξιολόγηση των Αξιολογήσεων

Η Αξιολόγηση των Αξιολογήσεων επικεντρώνεται στα θέματα του νερού και των  συναφώνμε το νερό οικοσυστημάτων, καθώς και στην οικολογική στροφή της οικονομίας. Η έκθεση καταλήγει στη διατύπωση ορισμένων συστάσεων σχετικά με την ενίσχυση της βάσης των γνώσεων  που υποστηρίζει τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, τη βελτίωση των εργαλείων αξιολόγησης και τη διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής ανταλλαγής πληροφοριών στην πανευρωπαϊκή επικράτεια αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η έκθεση τεκμηριώνει επίσης τα οφέλη μιας «τακτικής διαδικασίας υποβολής εκθέσεων» περιβαλλοντικής αξιολόγησης, η οποία βασίζεται στη λειτουργία του κοινού  συστήματος πληροφοριών για το περιβάλλον (ΚΣΠΠ).Το κοινό σύστημα πληροφοριών για το περιβάλλον υπήρξε αποτέλεσμα μιας κοινής πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΕΟΠ και των κρατών μελών του ΕΟΠ, καθώς και των συνεργαζόμενων με τον ΕΟΠ κρατών. Η συγκεκριμένη προσέγγιση στοχεύει στον να εκσυγχρονίσει και να βελτιώσει τα υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα και τις υπάρχουσες διαδικασίες πληροφόρησης, ενώ ταυτόχρονα να καθιστά τις πληροφορίες διαθέσιμες στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και στο κοινό σε ολόκληρη την περιοχή. Με βάση τα πορίσματα της Αξιολόγησης των Αξιολογήσεων, αναμένεται ότι οι Υπουργοί που θα συνεδριάσουν στην Αστάνα θα αποφασίσουν να θέσουν σε εφαρμογή τακτική διαδικασία περιβαλλοντικής αξιολόγησης καθώς και προωθήσουν την ανάπτυξη του ΕΣΠΠ σε ολόκληρη την περιοχή.

Νερό – βασικά πορίσματα

Η αειφόρος διαχείριση των υδάτων και των συναφών με τα ύδατα οικοσυστημάτων είναι εξαιρετικά σημαντική για τον πανευρωπαϊκό χώρο. Η ξηρασία έχει ενταθεί κατά τα τελευταία έτη σε ολόκληρη την Νότια Ευρώπη και την Κεντρική Ασία, ενώ οι πλημμύρες προκαλούν αυξημένο αριθμό θανάτων και οικονομικές ζημίες. Το καθαρό  νερό αποτελεί ένα ακόμη πρόβλημα, καθώς εκτιμάται ότι 120 εκατομμύρια άνθρωποι στην περιοχή ζουν χωρίς πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό ή συνθήκες υγιεινής.

Οι χώρες της περιοχής παρέχουν τεράστιο εύρος  πληροφοριών σχετικά με την κατάσταση των υδάτων. Οι συντάκτες της έκθεσης ανέλυσαν περισσότερες από 300 εκθέσεις σχετικές με το νερό, οι οποίες προέρχονται από 48 χώρες και δημοσιεύθηκαν κατά την παρελθούσα πενταετία. Εντούτοις, συχνά παρατηρείται κενό πληροφόρησης ή η πληροφόρηση που παρέχεται δεν έχει σχέση με τις εφαρμοζόμενες πολιτικές. Πολλές αξιολογήσεις περιορίζονται, προς το παρόν, αποκλειστικά στην κατάσταση του περιβάλλοντος και τις περιβαλλοντικές τάσεις και, κατά συνέπεια, είναι ανάγκη να εστιαστούν σε μεγαλύτερο βαθμό στα μέτρα που πρέπει να ληφθούν και στη διαχείριση, ιδίως σε ό,τι αφορά στην έλλειψη νερού, στα ακραία κλιματικά συμβάντα και στα υδάτινα οικοσυστήματα.

Πράσινη οικονομία – βασικά πορίσματα

Η «πράσινη οικονομία» παραμένει μια έννοια υπό διαμόρφωση. Στον πυρήνα της βρίσκεται η ιδέα της αναζωογόνησης των οικονομιών που εξέρχονται από την πρόσφατη οικονομική κρίση με ταυτόχρονη σημαντική μείωση των κινδύνων για το περιβάλλον και αντιμετώπιση των οικολογικών ελλείψεων. Διεθνώς, η οικολογική στροφή της οικονομίας βρίσκεται στο επίκεντρο των νέων προσπαθειών που καταβάλλονται για την ενσωμάτωση περιβαλλοντικών και κοινωνικών παραμέτρων στη βασική διαδικασία λήψης οικονομικών αποφάσεων με ορόσημο τη συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την αειφόρο ανάπτυξη που θα πραγματοποιηθεί στο Ρίο το 2012 και την περίοδο μετά από αυτή.

Οι πληροφορίες για την πράσινη οικονομία είναι γενικά κατακερματισμένες και μάλλον περιορισμένες. Παρότι υπάρχουν αρκετές αξιολογήσεις που αναλύουν τις επιπτώσεις στο περιβάλλον διαφορετικών οικονομικών τομέων, παραμένει αξιοσημείωτη η έλλειψη εκθέσεων που θα παρέχουν ολοκληρωμένη αξιολόγηση της προόδου προς μια πράσινη οικονομία στους τομείς αυτούς.

Σημειώσεις για τους συντάκτες

Με αφετηρία το 1991, η πρωτοβουλία «Περιβάλλον για την Ευρώπη» αποτελεί ένα μοναδικό πανευρωπαϊκό φόρουμ για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων και την προώθηση μιας ευρύτερης οριζόντιας περιβαλλοντικής συνεργασίας ως πυλώνα αειφόρου ανάπτυξης στην περιοχή. Η πρωτοβουλία συνιστά μια εταιρική σχέση κρατών, διακυβερνητικών οργανισμών, περιφερειακών περιβαλλοντικών κέντρων και της κοινωνίας των πολιτών, περιλαμβανομένου του ιδιωτικού τομέα. Υποστηρίζει τη σύγκλιση περιβαλλοντικών πολιτικών και προσεγγίσεων, ενώ βοηθά χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, του Καυκάσου, της Κεντρικής Ασίας και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης να βελτιώσουν τις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις.

Οι πανευρωπαϊκές εκθέσεις αξιολόγησης σχετικά με την κατάσταση του περιβάλλοντος, οι οποίες εκπονήθηκαν από τον ΕΟΠ, σε συνεργασία με εταίρους, για τις συνδιασκέψεις της πρωτοβουλίας «Περιβάλλον για την Ευρώπη» που πραγματοποιήθηκαν κατά τα έτη 1995, 1998, 2003 και 2007, συνέβαλαν στον εντοπισμό σημαντικών κινδύνων και προκλήσεων για την ανάπτυξη περιφερειακών περιβαλλοντικών πολιτικών.

Η ΟΕΕ/ΗΕ έχει τα ακόλουθα κράτη μέλη: Αλβανία, Ανδόρα, Αρμενία, Αυστρία, Αζερμπαϊτζάν, Λευκορωσία, Βέλγιο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Καναδά, Κροατία, Κύπρο, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γεωργία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ισραήλ, Ιταλία, Καζακστάν, Κιργιζία, Λετονία, Λιχτενστάιν, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Μάλτα, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Μονακό, Μαυροβούνιο, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ρωσική Ομοσπονδία, Άγιος Μαρίνος, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Τατζικιστάν, Τουρκία, Τουρκμενιστάν, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Ουζμπεκιστάν.

Η έκθεση «Το περιβάλλον στην Ευρώπη: αξιολόγηση των αξιολογήσεων» καλύπτει τις εξής χώρες: Αλβανία, Ανδόρα, Αρμενία, Αυστρία, Αζερμπαϊτζάν, Λευκορωσία, Βέλγιο, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Βουλγαρία, Κροατία, Κύπρο, Τσεχική Δημοκρατία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γεωργία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ισλανδία, Ιρλανδία, Ιταλία, Καζακστάν, Κοσσυφοπέδιο (περιοχή υπό τη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών, απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας), Κιργιζία, Λετονία, Λιχτενστάιν, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Μάλτα, Δημοκρατία της Μολδαβίας, Μονακό, Μαυροβούνιο, Κάτω Χώρες, Νορβηγία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ρωσική Ομοσπονδία, Άγιος Μαρίνος, Σερβία, Σλοβακία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία, Ελβετία, Τατζικιστάν, Τουρκία, Τουρκμενιστάν, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ουζμπεκιστάν.

Σύνδεσμοι

• Η έκθεση και συναφείς πληροφορίες
• Ηλεκτρονική βιβλιοθήκη αξιολογήσεων
• Προηγούμενες εκθέσεις του ΕΟΠ σχετικά με το περιβάλλον σε πανευρωπαϊκό επίπεδο
• Ιστότοπος για το περιβάλλον για την Ευρώπη

Στοιχεία επικοινωνίας

Για ενημέρωση του Τύπου επικοινωνήστε με: