næsta
fyrri
atriði

Að draga úr loftlagsbreytingum

Breyta tungumáli
Page Síðast breytt 15 Mar 2023
Lofslagsbreytingar eiga sér þegar stað: hitastig fer hækkandi, regnmynstur hefur breyst, jöklar og snjór bráðna og meðalstaða sjávar í heiminum fer hækkandi. Hækkun hitastigs er líklega að mestu leyti vegna aukningar á gróðurhúsalofttegundum í andrúmslofti vegna losunar manna. Til að draga úr loftslagsbreytingum þurfum við að minnka eða koma í veg fyrir losun sem þessa.

Til að koma í veg fyrir alvarlegustu áhrif loftslagsbreytinga hafa löndin, sem undirrituðu rammasamning Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar (UNFCCC) samþykkt að takmarka alþjóðlega meðalhækkun á hitastigi frá tímum fyrir iðnvæðinguna við minna en 2 °C. Til að ná þessu markmiði ætti útstreymi á gróðurhúsalofttegundum í heiminum að ná hámarki eins fljótt og hægt er og minnka hratt þar á eftir. Minnka ætti alþjóðlegt útstreymi um 50 % frá því stigi sem það var árið 1990 fyrir árið 2050 og síðan ætti að koma á kolefnishlutleysi fyrir lok aldarinnar. Evrópusambandið styður við markmið UNFCCC og miðar að því að hafa minnkað útstreymi gróðurhúsalofttegunda um 80 - 95% frá því stigi sem það var árið 1990 fyrir árið 2050. Þessi mikla minnkun tekur mið af því að minni minnkunar er krafist af þróunarríkjum.

Inngangur

Gróðurhúsalofttegundir streyma út bæði af náttúrulegum völdum og starfsemi manna. Mikilvægasta náttúrulega gróðurhúsalofttegundin í andrúmslofti er vatnsgufa. En starfsemi manna losar mikið magn annarra gróðurhúsalofttegunda og eykur þannig styrk þessara lofttegunda í andrúmslofti en það eykur gróðurhúsaáhrifin og veldur hækkun á loftslagi. Aðaluppspretta gróðurhúsalofttegunda af mannavöldum er:

  • brennsla á jarðefnaeldsneyti (kolum, olíu og gasi) við framleiðslu á rafmagni, flutningar, iðnaður og heimili (CO2);
  • landbúnaður (CH4) og breytingar vegna notkunar á landi eins og skógeyðing (CO2);
  • landfyllingar með úrgangi (CH4);
  • notkun á flúorgösum í iðnaði.

Stefna ESB

Fjölmörg verkefni á vegum Evrópusambandsins miða að því að minnka útstreymi gróðurhúsalofttegunda. Eftir að hafa náð markmiðum sínum samkvæmt Kyoto bókuninni fyrir tímabilið 2008 til 2012 samþykkti Evrópusambandið markmið um að minnka gróðurhúsalofttegundir um 20 % miðað við stig þeirra árið 1990 fyrir árið 2020. Til að ná markmiðinu — einu af aðalmarkmiðum stefnunnar Evrópa 2020 — var sett hámark á viðskiptakerfið með losunarheimildir ESB (ETS) í Evrópusambandinu auk innlendra markmiða um losun í atvinnugreinum, sem féllu ekki undir ETS, með ákvörðuninni um skipta byrðunum. Á sama tíma samþykkti Evrópusambandið löggjöf um að auka notkun á endurnýjanlegri orku, eins og vind-, sólar-, vatns- og lífmassaorku og að auka orkuskilvirkni margvíslegs búnaðar og heimilistækja. Evrópusambandið stefnir einnig að því að styðja við þróun á  tækni til að fanga og geyma kolefni og fanga og geyma CO2 sem orkuver og stór mannvirki losa.

Sem hluti af rammasamningi um loftslags- og orkustefnur hefur Evrópusambandið skuldbundið sig til þess að minnka losun í Evrópusambandinu um að minnsta kosti 40 % frá því sem hún var árið 1990 fyrir árið 2030. Þetta er bindandi markmið. Evrópska orkusambandið, sem miðar að því að tryggja að Evrópa búi við örugga, ódýra og loftslagsvæna orku, vinnur að sama markmiði.

Aðgerðir EEA

Með því að bjóða upp á upplýsingar um loftlagsbreytingar í Evrópu, styður EEA við framkvæmd á löggjöf gegn loftslagsbreytingum í Evrópu, mat á stefnum ESB og þróun á langtíma aðgerðum til að  draga úr loftlagsbreytingum. Upplýsingar EEA — gögn, vísar, matsgerðir og spár — leggja áherslu á þróun í útstreymi gróðurhúsalofttegunda, spár og stefnur og aðgerðir í Evrópu.

EEA vinnur náið með framkvæmdastjórn Evrópusambandsins (stjórnarsvið loftslagsaðgerða, stjórnarsvið sameiginlegu rannsóknarmiðstöðvarinnar, Eurostat) ásamt sérfræðingum frá Evrópsku málefnamiðstöðvum um loftlagsbreytingar (ETC/ACM) og landsskrifstofum sínum (Eionet).

Helstu verkefni og vörur eru meðal annars árleg samantekt og útgáfa á Skrá Evrópusambandsins yfir gróðurhúsalofttegundir og árlegu matsgerðinni á framvindu Evrópusambandsins og Evrópulanda í átt að markmiðum sínum á sviði loftslags- og orkumála.

EEA er evrópska gagnamiðstöðin á sviði losunar gróðurhúsategunda. Hún heldur einnig úti gagnagrunni um stefnur og aðgerðir til að draga úr loftslagsbreytingum.

Tengdir hlekkir:

Milliríkjanefnd um loftslagsbreytingar

Rammasamningur Sameinuðu Þjóðanna um loftslagsbreytingar

Stjórnarsvið framkvæmdastjórnar Evrópusambandsins um loftslagsaðgerðir

Evrópsk málefnamiðstöð um lágmörkun loftmengunar og loftlagsbreytinga

 

Permalinks

Geographic coverage

Skjalaaðgerðir