Verontreiniging tot nul terugbrengen: zwemwater in Europa voldoet in de overgrote meerderheid van de gevallen aan de hoogste kwaliteitsnormen

Het aandeel “uitstekende” zwemlocaties aan de kust en in het binnenland ligt de afgelopen jaren stabiel rond de 85 %. In 2020 bedroeg dit aandeel binnen heel Europa 82,8 %. In 2020 voldeed 93 % van de gecontroleerde locaties aan de minimale waterkwaliteitsnorm (aanvaardbaar) en in vijf landen — Cyprus, Oostenrijk, Griekenland, Malta en Kroatië — was op 95 % of meer van de locaties de kwaliteit van het zwemwater uitstekend.

Virginijus Sinkevičius, commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij:“De kwaliteit van het zwemwater in Europa blijft hoog en dat is goed nieuws voor de Europeanen, die deze zomer naar het strand en naar andere zwemwaterlocaties zullen trekken. Deze waterkwaliteit is het resultaat van meer dan 40 jaar zwemwaterrichtlijn, hard werk en samenwerking. Het in mei goedgekeurde actieplan om de vervuiling tot nul terug te brengen zal helpen om het water gezond en veilig en onze zeeën en rivieren schoon te houden.”

Hans Bruyninckx, uitvoerend directeur van het EEA: “Na vier decennia van maatregelen om verontreiniging te voorkomen en te verminderen, blijft de kwaliteit van de Europese zwemwateren hoog. De EU-wetgeving ter zake heeft niet alleen bijgedragen tot de verbetering van de algemene kwaliteit, maar zij heeft ook geholpen bij het identificeren van gebieden waar specifieke maatregelen nodig zijn.”

Twee derde van de zwemwaterlocaties bevindt zich langs de Europese kusten. De resultaten geven een goede indicatie van waar zwemmers de beste zwemwaterkwaliteit kunnen vinden. Door de beperkingen als gevolg van de pandemie konden niet overal voldoende watermonsters worden genomen. Van een aantal locaties kon daarom de zwemwaterkwaliteit niet volgens de huidige beoordeling worden ingedeeld.

In 2020 is op 296 zwemwaterlocaties in Europa (1,3 %) een slechte zwemwaterkwaliteit vastgesteld. Hoewel het aandeel gebieden met een slechte waterkwaliteit sinds 2013 licht is gedaald, blijven er problemen bestaan, met name bij het beoordelen van de bronnen van verontreiniging en het invoeren van maatregelen voor geïntegreerd waterbeheer. Voor zwemwaterlocaties waar het moeilijk is te achterhalen waardoor de verontreiniging wordt veroorzaakt, is speciaal onderzoek naar de bronnen van die verontreiniging nodig.

De Commissie is onlangs in het kader van het actieplan om de vervuiling tot nul terug te brengen en in lijn met de biodiversiteitsstrategie begonnen aan een evaluatie van de zwemwaterrichtlijn. Het doel is om te beoordelen of de huidige regels nog geschikt zijn om de volksgezondheid te beschermen en de waterkwaliteit te verbeteren, dan wel of het bestaande kader moet worden verbeterd, met name door rekening te houden met nieuwe parameters. In het kader van dit proces zal de Commissie binnenkort via een online openbare raadpleging met de belanghebbenden overleggen.

De bevindingen van het verslag van dit jaar worden op 2 juni gepresenteerd in een zitting tijdens de Groene Week van de EU, waar de aandacht dit jaar gaat naar het tot nul terugbrengen van de verontreiniging. Naast het zwemwaterverslag van dit jaar heeft het EEA ook een bijgewerkte interactieve kaart gepubliceerd waarop de prestaties van alle zwemwaterlocaties worden weergegeven. Geactualiseerde landenverslagen en meer informatie over de uitvoering van de richtlijn in de verschillende landen zijn eveneens beschikbaar.

Achtergrond

Mede dankzij de zwemwaterrichtlijn van de EU is de zwemwaterkwaliteit in Europa er de afgelopen veertig jaar geleden aanzienlijk op vooruitgegaan. Doeltreffend toezicht en beheer in het kader van de richtlijn hebben, samen met andere EU-milieuwetgeving zoals de richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater van 1991, ertoe geleid dat aanzienlijk minder onbehandeld of gedeeltelijk gezuiverd stedelijk en industrieel afvalwater in het zwemwater terechtkomt. Als gevolg daarvan is de vervuiling op een toenemend aantal locaties afgenomen, waardoor de waterkwaliteit aanzienlijk is verbeterd. In het kader van de lopende herziening van de richtlijn inzake de behandeling van stedelijk afvalwater wordt nagegaan hoe in de hele EU beter tegen de overstorting van rioolwater kan worden opgetreden, met name in het licht van de gevolgen van de klimaatverandering.

Alle EU-lidstaten plus Albanië en Zwitserland houden overeenkomstig de bepalingen van de zwemwaterrichtlijn van de EU toezicht op hun zwemwaterlocaties.

In de wetgeving is vastgesteld of de zwemwaterkwaliteit als “uitstekend”, “goed”, “aanvaardbaar” of “slecht” moet worden beoordeeld, afhankelijk van het gehalte aan gedetecteerde fecale bacteriën. Wanneer het water als “slecht” wordt beoordeeld, moeten de EU-lidstaten bepaalde maatregelen nemen, zoals het verbieden of afraden van zwemmen, het publiek informeren en passende corrigerende maatregelen treffen.

Nadere informatie

Beoordeling van de zwemwaterkwaliteit van 2020, met inbegrip van landenverslagen en interactieve kaart (in het Engels)

Komende openbare raadpleging over de zwemwaterrichtlijn (in het Engels)

EU-regels voor de zwemwaterkwaliteit (in het Engels)