następne
poprzednie
pozycje

Aktualności

Emisje gazów cieplarnianych w UE spadły w ubiegłym roku, ale nadal potrzebne jest wdrożenie przyspieszonych działań pozwalających osiągnąć ambitne cele na 2030 r.

Zmień język:
Aktualności Opublikowane 2023-12-22 Ostatnio modyfikowane 2024-01-22
4 min read
Photo: © Nikolaus Spannbauer, Well with Nature /EEA
Emisje gazów cieplarnianych spadły w ubiegłym roku o dwa procenty w całej Unii Europejskiej w porównaniu z poziomami z 2021 r., zgodnie z szacunkami zawartymi w opublikowanym dziś najnowszym sprawozdaniu Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) „Trendy i prognozy”. Pomimo osiągnięć w zakresie redukcji emisji oraz w zakresie energii odnawialnej i efektywności energetycznej w sprawozdaniu zwrócono jednak uwagę, że pilnie potrzebne są przyspieszone działania pozwalające osiągnąć ambitne cele UE w zakresie klimatu i energii.

Teraz, gdy większość unijnych przepisów dotyczących klimatu i energii w ramach pakietu „Gotowi na 55” jest już uzgodniona, UE i jej państwa członkowskie pracują nad realizacją celów, zgodnie ze sprawozdaniem Trendy i prognozy w Europie w 2023 r., w którym szczegółowo opisano poczynione postępy.

Ponieważ emisje gazów cieplarnianych powróciły do tendencji spadkowej po wzroście w 2021 r. spowodowanym ożywieniem gospodarki po pandemii COVID-19, państwa członkowskie zgłosiły również bardziej ambitne cele w zakresie redukcji do 2030 r. oraz tysiące krajowych polityk i środków służących realizacji celów w zakresie klimatu i energii. W sprawozdaniu zwrócono uwagę na pewne obiecujące oznaki postępu, lecz podkreślono również, że aby osiągnąć ambitne cele wyznaczone na koniec tego dziesięciolecia, wysiłki będą musiały zostać co najmniej podwojone.

 

Postępy w dziedzinie klimatu i energii do 2030 r.

UE zmniejszyła emisje netto gazów cieplarnianych, w tym pochodzących z lotnictwa międzynarodowego, o 31% w porównaniu z poziomami z 1990 r., wspierając jednocześnie wzrost gospodarczy. W kontekście gwałtownie rosnących cen gazu ziemnego w 2022 r. odnotowano 2-procentową redukcję emisji gazów cieplarnianych, spowodowaną znacznymi spadkami w sektorach budowlanym i przemysłowym, podczas gdy emisje pochodzące z dostaw energii i transportu wzrosły.

Według sprawozdania EEA aby osiągnąć cel redukcji emisji do 2030 r., tempo rocznej redukcji emisji gazów cieplarnianych w Europie musi wzrosnąć ponad dwukrotnie w porównaniu z rocznym postępem obserwowanym od 2005 r. Szybsze redukcje są szczególnie potrzebne w przypadku emisji pochodzących z transportu drogowego, budynków, rolnictwa, odpadów i przemysłu drobnego, które to emisje są objęte rozporządzeniem w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego. Aby osiągnąć cele na 2030 r. przewidziane w niedawno przyjętych dyrektywach w sprawie efektywności energetycznej i w sprawie energii odnawialnej, konieczne są jeszcze szybsze ograniczenie zużycia energii i jeszcze szybszy wzrost wykorzystania energii odnawialnej.

Jednocześnie w sprawozdaniu zwrócono uwagę na zauważalny postęp w określonych obszarach. W 2005 r. udział energii wiatrowej i słonecznej w sektorze energii elektrycznej był niewielki, tymczasem jej szacowany udział w produkcji energii elektrycznej w 2022 r. przekroczył 20%. Niedawny rozwój energetyki słonecznej był szczególnie znaczący, ponieważ w 2022 r. wykorzystanie energii słonecznej wzrosło o 28%. W sprawozdaniu odnotowano również znaczny wzrost sprzedaży pomp ciepła w 2022 r. oraz rosnący odsetek pojazdów elektrycznych, których udział w całkowitej sprzedaży nowych samochodów w ubiegłym roku wyniósł 22%.

W marcu 2023 r. państwa członkowskie zgłosiły ponad 3000 polityk i środków służących osiągnięciu celów w zakresie energii i klimatu. Przewidują one, że polityki i środki już wdrożone w całej Europie doprowadziłyby do redukcji całkowitej emisji netto gazów cieplarnianych o 43% w 2030 r., w tym emisji z lotnictwa międzynarodowego, natomiast dalsze środki, które są obecnie planowane, zwiększyłyby tę redukcję do 48%. W ubiegłym roku państwa członkowskie przewidywały, że redukcja ta wyniesie jedynie 41%, co wskazuje na wspólny wzrost ambitnych wysiłków w całej Europie w minionym roku. Wciąż jednak pozostanie siedem punktów procentowych różnicy w stosunku do celu klimatycznego UE na 2030 r. wynoszącego 55%.


Okres po 2030 r.

W sprawozdaniu EEA stwierdzono, że jeśli chodzi o okres po 2030 r., luka między przewidywanym wpływem polityk i środków a celami jest większa. Zwrócono w nim uwagę, że szansa na wdrożenie właściwych decyzji i technologii jest ograniczona, co sprawia, że konieczne jest uwzględnienie neutralności klimatycznej w politykach, które dotyczą wielu sektorów. W szczególności w sprawozdaniu podkreślono, że istnieje pilna potrzeba przyspieszenia działań w dziedzinie transportu i rolnictwa do 2050 r., które to sektory do tej pory pozostawały w tyle za innymi sektorami w zakresie redukcji emisji, i wspomniano o kluczowym znaczeniu zwiększania zdolności pochłaniania CO2 w sektorze użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa.

Aktualizacja krajowych planów w dziedzinie energii i klimatu (KPEiK) państw członkowskich, w ramach których projekty są przedkładane od lata 2023 r. oraz dostarczenie ostatecznie zaktualizowanych KPEiK do 30 czerwca 2024 r., zapewnia państwom członkowskim możliwość ustanowienia bardziej zdecydowanych polityk i środków oraz podwyższenia poziomu ambicji. W sprawozdaniu stwierdzono, że aktualizacja tych planów, a także szybkie wdrożenie środków przyjętych na szczeblu UE, stanowią kluczowe elementy umożliwiające osiągnięcie wyznaczonych celów.


Wsparcie EEA na rzecz sprawozdawczości z postępów w zakresie Europejskiego prawa o klimacie

Jednocześnie EEA publikuje opracowanie „Stan zgłoszonych krajowych działań przystosowawczych w 2023 r.”, w którym przedstawiono obecny stan realizacji krajowych polityk w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu. Oba te dokumenty są publikowane w tym samym czasie w ramach oceny postępów w zakresie Europejskiego prawa o klimacie, w której analizuje się zarówno działania łagodzące, jak i przystosowawcze w poszczególnych państwach członkowskich UE.

 

 

Do you want to know more about the EU's progress towards its 2030 climate and energy goals?

Explore our Climate and Energy platform

© Image by Manh Ngoc Nguyen, Well with Nature /EEA

 

EEA's climate and energy package

Updated climate and energy indicators:

Datasets:

Permalinks

Geographic coverage

Temporal coverage